مبانی نظری نگرش شغلی و ترک شغل

قسمتی از متن:

تعاریف نگرش شغلی
نگرش¬ها، خصوصیات ثابت فردی هستند که به انسان¬ها در مورد شرایط کار، دید مثبت یا منفی می¬دهد. نگرش قابل دیدن یا لمس کردن نیست بلکه از روی سخنان شخص یا کارهایی که او انجام می¬دهد استنباط می¬شود (چنگ و والدنبرگر ، 2013).
بنابراین بررسي نگرش هاي كاركنان در سازمان¬هاي مختلف به دليل نتايج قابل ملاحظه¬اي كه مي¬تواند بر بهبود رفتارهاي سازماني داشته باشد، طي چند دهه گذشته مورد توجه محققان و صاحبنظران مديريت رفتار سازماني و مديريت منابع انساني بوده است (سروش؛1391). نيروي انساني بخش عمده¬اي از زندگي خود را در محيط سازماني مي¬گذراند، طبيعي است كه توجه و آگاهي به ابعاد سلامت جسماني، رواني و اجتماعي كاركنان از اهميت فراواني برخوردار است (مشبكي؛1389: 5).
نگرش شغلی به معنای طرز تفکر فرد نسبت به جنبه¬های مختلف شغلش است و نوعی سنجش روحیه در انجام وظیفه محسوب می¬شود؛ بدین معنی که نشان میدهد فرد نسبت به شغل خود دارای رضایت شغلی یا عدم رضایت شغلی است (حجازی و همکاران، 1391).
نگرش شغلی نظری است که افراد، درباره چیزها یا رویدادهای مختلف شغلش ابراز می¬کند و منعکس کننده نوع احساس فرد درباره آن است (سارمیناه ، 2011).
بنابراین اصولا هر سازماني همواره درصدد آگاهي از نگرش¬هاي شغلي كاركنان است و اگر اين نگرش¬ها به صورتي مشخص بيان شوند سازمان¬ها مي¬توانند جهت مديريت نيروي انساني اطلاعات مفيدي بدست آورند (بحرینی¬زاده و همکاران؛1391). به طور کلی مفهوم نگرش شغلی به تمایل به ارزیابی و پاسخگویی به موضوعات اجتماعی به صورت همواره مساعد یا نامساعد اشاره دارد (قراباغی؛1390).


عوامل موثر بر نگرش شغلی
کارکنان، مجموعه ای از نگرش¬های باثبات و شناختی نسبت به محیط کار خود دارند که بعضی از آن¬ها عبارتند از: پرداخت¬ها، شرایط محیط کار، شرح وظایف شغل و ... . تقسیم بندی های متعددی درباره نگرش شغلی صورت گرفته است؛ برای مثال تقسیم سه گانه، نگرش شغلی کارکنان را متأثر از 3 عامل اصلی می¬داند (چنگ و والدنبرگر، 2013):
الف- عوامل مادی: افزایش حقوق، افزایش مزایای جانبی و افزایش امکانات رفاهی؛
ب- عوامل فرهنگی: کسب اطلاعات درباره ی شرح وظایف خود، امکان افزایش معلومات و ارتقای تحصیلی؛
ج- عوامل مربوط به نحیط کار: امنیت شغلی، نداشتن دلهره، مشارکت کارکنان در تصمیم گیری ها و همکاری با دیگر کارکنان.
تقسیم بندی چهارگانه دیگری نیز، نگرش شغلی کارکنان را متأثر از 4 عامل اصلی می داند (رحمان و ناس، 2013):
الف- عوامل سازمانی؛
ب- عوامل محیطی؛
ج- ماهیت کار،
د- عوامل فردی.
برخی دیگر از تقسیم بندی ها، دامنه گسترده ای را در نظر گرفته و همانند ترز که تقسیم بندی بیست و دوگانه را عرضه کرده است، تقسیم بندی های کلی را کنار گذاشته¬اند. در این نظریه- که یکی از جدیدترین نظریه ها درباره ی نگرش شغلی و سازمانی است- ترز از دیدگاه روان شناختی، عواملی را که می تواند به محیط های کاری و سازمانی معنا ببخشد و آن ها را مطلوب کند، شناخته و راه های عملی ساختن آن ها را در نظریه ای با عنوان «جستجوی معنا در محیط کار» تبیین کرده است.
پژوهشی نیز با توجه به عوامل مطرح شده در نهایت عوامل اساسی را تحت مدل فراگیری عرضه کرده است. بر اساس این مدل، عوامل موثر بر نگرش شغلی در سازمان های دولتی، متأثر از 4 عامل اساسی یعنی الف- نیروی انسانی پیرامون، ب- ماهیت شغل و سازمان، ج- عوامل سازمانی و محیطی، و د- عوامل فردی است (عظیمی و همکاران؛1390).